SÜTLEĞEN ( Euphorbia helioscopia ) / Euphorbiaceae
Diğer İsimleri : Sütlücen, Sütlüceotu.
Bilinen Bileşimi : Sütünde; reçine, kauçuk, nişasta. Tohumlarda; yağ.
Özellikleri : Sütü; drastik / kuvvetli müshil.
Önerilen Hastalıklar : Sütü siğillere sürülür, kurutularak toz haline getirilen bitkinin yarısı kadar kına karıştırılarak yaralar üzerine bağlanırsa yarayı kısa zamanda tedavi eder.
ŞAHTERE ( Fumaria officinalis ) / Fumariaceae
Diğer İsimleri : Şahtereotu, Acıtere, Tilkikişnişi.
Bilinen Bileşimi : Fumar asidi, fumarin alkaloidi, boyama, reçine, fumarin asidinin kalsiyum, potasyum ve magnezyum tuzları, kriptokarpin, yaurotenzin, acılık, vs. ihtiva eder. Fumarin alkaloidi, tıpkı protopin alkaloidi ayarındadır. Protopin alkaloidi uyuşuk kalp felcini uyarıcı (geçici uyarıcı, nabzı hızlandırır ve iştahı arttırır) te'sirdedir.
Özellikleri iüretik / idrar söktürücü, trankilizan / yatışnncı, analjezik / ağrı kesici, antiseptik / mikrop öldürücü, hipotansör / tansiyon düşürücü, koleretik / safra akımını düzenleyici, iştahı tahrik edici.
Önerilen Hastalıklar : Damarsertliği, safra kesesi hastalıkları, bağırsak zaafiyeti (atoni), iştahsızlık, sarılık, verem, basurlar, yüz ve beden sivilceleri, su toplama, kabız, sirace, bağırsak tembelliği, fena ağız kokusu, verem, zayıflamada, histeri, kuruntu vs.'de kullanılır.
Kullanım Şekli ve dozu : Bitkiden 1 çorba kaşığı 0,5 it. suda 5 dakika kaynatılır. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır.
TEREOTU ( Nasturtium officinale ) / Cruciferae
Bilinen Bileşimi : Protein, karbonhidrat, selüloz, mineraller (fosfor, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum), vitaminler (A, Bl, B2, B3, B6, C, E).
Özellikleri : Digestif / hazmı kolaylaştıncı, diüretik / idrar söktürücü, aperetif / iştah açıcı.
Önerilen Hastalıklar : Karaciğer ve safra kesesi hastalıkları, ödem.
Kullanım Şekli ve dozu : 4 bardak kaynar suya 30 gram taze yaprak konur. 10 dakika demlendirilir. Günde 3 kere 1'er bardak içilir.
TIRMANICI YOĞURTOTU ( Galium aparine ) / Rubiaceae
Diğer İsimleri : Yapışkan otu, Çoban süzgeci.
Bilinen Bileşimi : Asperulzid glikozidi, gal ve limon asidisaponinler, tanenler, kırmızı boya, C vitamini vs.
Özellikleri : Anti mikrobik, idrar söktürücü, yatıştırıcı, böbreklerden taş ve kum dökücü.
Önerilen Hastalıklar : Karaciğer ağrıları, karında su toplanması, romatizma, gutr, ishal, zatülcenb, sara, çıban, mide ve bağırsak ağrıları, epilepsi, böbreklerde kum ve taş, idrar tutukluğu, lenf bezleri rahatsızlıkları kenser ve kanser türü deri rahatsızlıkları.
Kullanım Şekli ve dozu : Çay olarak ; 2 çorba kaşığı ufalanmış bitki 400 gr. kaynar suda haşlanarak 1 saat demlendirilerek günde 3 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı içilir.
Sara ve deri kanserinde ise; Taze bitkiden elde edilen özsu kullanılır ayrıca tohumlar 1/10 nisbetinde vazelinle karıştırılarak hasta bölgeye sürülerek kullanılır.
TRABZON HURMASI ( Diospyros kaki ) / Ebenaceae
Diğer İsimleri : Kocayemiş, Karahurma.
Bilinen Bileşimi : Protein, karbonhidratlar, selüloz, fosfor, kalsiyum, demir, sodyum, tanen, potasyum, mağnezyum, A, B1, B2, B3, C vitaminleri.
Özellikleri :Laksatif - pürgatif / kabızlık giderici ve besleyici.
Önerilen Hastalıklar : İshal, iştahsızlık, gastrit, bağırsak iltihabı.
İsrail'de Hebrew Üniversitesinde yapılan araştırmalarda "Trabzon hurması" nın kolesterolü ve yüksek tansiyonu düşürdüğü tesbit edilmiştir.
UYUZOTU ( Scabiosa argentea / columbaria ) / Dipsacaceae
Diğer İsimleri : Gıcık otu, Kumotu.
Önerilen Hastalıklar : Uyuz ve cilt rahatsızlıkları
YABANİ FESÇİTARAĞI ( Dipsacus sylvestris ) / Dipsacaceae
Bilinen Bileşimi : Salisilik asid, potasyum tuzu.
Özellikleri iüretik / idrar söktürücü, sudofirik / terletici.
Önerilen Hastalıklar : Deri yaraları, egzama, akne.
Kullanım Şekli ve dozu : 1 bardak suya 1 kahve kaşığı rendelenmiş kök atılır. 10 dakika kaynatılır. Günde 2 kere birer bardak içilir.
Bitki özsuyu: Günde 5 gram içilir.
YABANİ HİNDİBA ( Cichorium intybus ) / Compositae
Diğer İsimleri : Acıgıcı, Güneğik, Mavi sütleğen, Acımarul, Hindiba
Bilinen Bileşimi : Kökler inulin, intibin glikozu, fruktoz, levuloz, levulin, kolin, reçineler, sepi maddeler, albüminli maddeler vs. ihtiva eder.
Çiçekler sichorin glikozidi; yapraklar inulin; usaresi de acı maddeler laktusin, laktukopikrin, taraksasterol vs. ihtiva eder. Tohumlarda da inulin ve protakateşin aldehidleri bulunmuştur.
Özellikleri :Tonik / kuvvetlendirici, depüratif / kanı temizleyici, digestif / hazmettirici, diüretik / idrar söktürücü, vülnerer / yara iyileştirici. Merkezi sinir sistemini sakinleştirici ve kalp spazmanı (amplitude) arttırmak suretiyle kalp faaliyetlerini hızlandırıcı, mikropları öldürücü te'siri vardır
Önerilen Hastalıklar : İdrar tutukluğu, balgam, gut, karaciğer ve safra kesesi ağrıları, kansızlık, karaciğer temizleyici, kaşıntı ve egzama, sarılık, gastrit, zorluktu işeme ve kan işeme, dalak hastalıkları, küçük çocuklarda solucan ve şerit, bronşit, öksürük vs. yerlerde kullanılır.
Kullanım Şekli ve dozu : Saplardan 2 çorba kaşığı veya 1 çorba kaşığı kök 0,5 it. suda 10 dakika kaynatılır. Günde 4 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır.
YABANYASEMİNİ ( Solanum dulcamara ) / Solanaceae
Diğer İsimleri : Kıryasemini, Sofur, Yabanasması, Tilkiüzümü.
Bilinen Bileşimi : Solanin glikoalkaloidi, dulkamarin glikozidi, atropin muadili, dulkamaratin ve dulkamar asidi, tatlı madde dulkarin, tanenler, acılık vs. ihtiva eder.
Özellikleri epüraüf / kanı temizleyici, antipletorik / fazla kan toplanmasını önleyici, antisifllitik / frengiyi iyileştirici, antiromatizmal / romatizmayı iyileştirici, mafsal ağnlarını azaltıcı, diûretik / idrar söktürücü, laksatif / müshil, anüafrodizyak / cinsel isteği azaltıcı, zayıflatıcı, hiphotik / hafif uyutucu ve uyuşturucu. Zehirlidir.Önerilen Hastalıklar : Kanda hiperviskosite, akne, egzama, herpes, astım, pulmonit (pnömoni), kronik bronşit, spazmodik öksürükler, frengi, romatizma, gut, sedef, sıraca, kanser.
Haricen: Dermatoz, hemoroid, tümör.
Kullanım Şekli ve dozu : Bitkiden 1 kahve kaşığı 0,5 it. kaynar su ile haşlanır ve 1 saat bekletilir. Günde 3 defa yemeklerden evvel birer bardak alınır.
* Haricen: 4 bardak suya 30-40 gram kabuğun¤dan veya çiçeklerinden konur. 10 dakika kaynatı¤lır. Deri hastalıklarında losyon olarak kullanılır. Hemoroid ve egzama gibi hastalıklarda kompres yapılır.
* Tümörler için: 120 gram ketenunu ile 320 gram ezilmiş yabanyasemini yaprağı karıştırılır.
100 gram içyağı ilave edilip kaynatılır. Sıcak olarak tampon yapılır. Tümörü l gece içine iyileştirebilir.
Yan Tesirleri : Yüksek doz bulantı, kusma, ishal, zehirlenme yapar.
YALANCI SİNAMEKİ ( Colutea arborescens ) / Papilionaceae
Diğer İsimleri : Patluk, Yabani sinameki.
Bilinen Bileşimi : Rezin, flavon, antrakinon türevleri.
Özellikleri :Laksatif - pürgatif / müshil, diüretik / idrar söktürücü.
Önerilen Hastalıklar : Kabızlık, saç dökülmesi, uyuz ve egzama.
Kullanım Şekli ve dozu : 4 bardak suya 20-30 gram bitki konup kaynatılır. Yemeklerden sonra birer bardak içilir.
YAPIŞKANOTU ( Parietaria officinalis ) / Urticaceae
Diğer İsimleri : Duvar fesleğeni, Bereotu.
Bilinen Bileşimi : Potasyum nitrat, katesik tanen, flavon glikozidleri, bir alkaloid.
Özellikleri iüretik/idrar söktürücü, depüratif/ kanı temizleyici, laksatif-pürgatif/bağırsaklan yumuşatıcı, müshil.
Önerilen Hastalıklar :Ağızdan: İdraryollan enfeksiyonlan (kum-taş, sistit, nefrit sancılan, üre azalması), safrakesesi taşı, öksürük, romatizma.
Haricen: Hemoroid, bereler.
Kullanım Şekli ve dozu : Ağızdan: 4 bardak suya 25 gram konup kaynatılır. 10 dakika demlendirilir. Biraz limon suyu ilave edilir. Yemek aralarında içilir. Günde 2 kere.
Usare: Günde 25-100 gram içilir.
Hemoroid, bereler için: Yumuşatıcı tampon yapılır veya sıkılarak çıkarılan suyu sürülür.
YARPUZ ( Mentha pulegium ) / Labiatae
Diğer İsimleri : Fütenç, Habak, Filiskin
Bilinen Bileşimi : Uçucu yağ (pulegon, pipire-ton), Menthol, Azulen , Puleson, Diosmin, Gulukozid, Ekşi saponin reçine, şekerler. Zehirlidir.
Özellikleri :Ağızdan: Aperetif / iştah açıcı, digestif / hazmı kolaylaştıncı, antitussif / öksürük dindinci, mukolitik / balgam söktürücü, kolagog / safra atıcı, mide ağrılarını dindirici, emenagog / âdet kanamalarını kolaylaştırıcı.
Önerilen Hastalıklar : Bronşit, boğmaca, safra yetersizliği, gastrik yaralar, yarpuz iyi bir kalp ilacıdır, Yarpuz kaynatılıp balla tatlandırılarak içilirse kısrni prostatı geçirir.
Kullanım Şekli ve dozu : 1 bardak kaynak suya 1 tatlı kaşığı bitki konur. 10 dakika demlendirilir. Yemekten önce, yemek arasında veya sonra içilir. Günde 3 kere l'er bardak.
Yan Tesirleri : Yarpuz kanın ve kalbin ilacı olan şifalı bir bitkidir. Normali şifa, çoğu cefa verir. Normal şartlarda herhangi bir yan tesiri yoktur. Fazla miktarda kullanılmalalıdır, baş dönmesi yapar.
YER FESLEĞENİ ( Mercurialis annua ) / Euphorbiacceae
Diğer İsimleri : Parten, Sultanotu
Bilinen Bileşimi : Saponin, uçucu yağ, acı madde, hermidin, metylamin.
Özellilleri : Laksatif / müshil, diüretik / idrar söktürücü.
YER ELMASI ( Helianthus tuberosus ) / Compositae
Bilinen Bileşimi : Nişasta, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineraller.
Özellilleri : Süt artırıcı, idrar söktürücü, safra söktürücü, karaciğer güçlendirici.
Önerilen Hastalıklar : Sarılık, karaciğer hastalıkları, safra düzensizliği, anne sütünün azlığı.
Kullanım Şekli ve dozu : Yerelması rendelenip balla tatlandırılarak yenmeye devam edilir.
YER SARMAŞIĞI ( Glechoma hederacea ) / Labiatae
Bilinen Bileşimi : Reçine, potasyum, kokulu yağ.
Özellilleri : Antitussif / öksürük dindirici, tonik / kuvvetlendirici, diüretik / idrar söktürücü, antispazmodik / spazm çözücü, vülnerer / yaralann kabuk bağlamasını sağlayıcı.
Önerilen Hastalıklar : Polmoner hastalıklar (kronik bronşit, astım), mide ülserleri, kanda akyuvarların azalması, üriner hastalıklar, ürede kan bulunması.
Kullanım Şekli ve dozu : Ağızdan: 1 bardak suya 1 tatlı kaşığı konur. 10 dakika bekletilir. Ye¤mek sırasında, günde 3 kere 1 'er bardak içilir.
YER SOMUNU ( Cyclamen persicum ) / Primulaceae
Diğer İsimleri : Buhur-u meryem, tavşan kulağı, sıklamen, domuzağırşağı, topalak, buhurotu.
Bilinen Bileşimi : Nişasta, zamk, şeker, organik asidler.
Özellilleri : Laksatif / müshil, emetik / kusturucu, antihelmintik / bağırsak kurtlarını düşürücü
Önerilen Hastalıklar : Hemeroid, sarılık, üzüm şırasıyla içilirse zehirlenmeyi önler,
Kullanım Şekli ve dozu : Günde 1 kere 0.5 gr. yutulur.
Yan Tesirleri : Fazla ve devamlı olarak içmek zararlı olup normali şifadır. Fazlası zehirleyebilir.
YILAN YASTIĞI ( Arum maculatum ) / Apocinaceae
Diğer İsimleri : Danayağı, Yılanfidanı, Yılanekmeği, Filkulağı.
Bilinen Bileşimi : Bitki alkaloide benzer madde aronin, konisin, saponinler, nişasta, yağlı maddeler vs. ihtiva eder
Özellilleri : Sinirsel ve psikolojik sakinleştirici, tansiyon düşürücü, sakinleştirici, bağırsak hareketlerini artırıcı.
Önerilen Hastalıklar : Basur, öksürük, sıtma, mesanede veya böbreklerde oluşan taş veya kum, mide ağrı ve ekşimesi, karaciğer hastalıkları, basedow, glakom, depresyon, yüksek tansiyon (özellikle hamilelik dönemlerindeki), bazı zeka bozuklukları, şizofreni.
Haricen ; Köksaplar dövülerek, lapa halinde haricen mide ve bağırsak ağrı ve şişkinliklerine karşı konur. Bundan 1/10 nisbetinde ispirto ile karıştırılarak elde edilen tentür romatizma, nikris ve basur hastalıklarına etkilidir.
Kullanım Şekli ve dozu : Taze köksaptan mısır danesi kadar, bir parça su ile yemeklerden sonra alınır veya ince rendelenmiş köksap, 100 gr. bal ile karıştırılarak yemeklerden sonra günde 3 defa yemeklerden sonra birer tatlı kaşığı alınır. Tentür halinde, bir tatlı kaşığı köksap 300 gr. soğuk suda 8 saat bekletilir. Süzüldükten sonra günde 3 defa yemeklerden sonra birer kahve fincanı alınır.
Yan Tesirleri : Zehirli olup fazla dozlar mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve ishal yapar. Kurutulan ve kaynatılan bitkinin zehiri kalmaz.
YÜKSÜK OTU ( Digitalis lanata ) / Scophulariaceae
Diğer İsimleri : Mayasılotu, Parmakçıkotu
Bilinen Bileşimi : Digitoxin, digoxin, gitoxin, digitalin, digitonin, digitonosid, digitalosi, lanatosid A-B-C, tanen, kokulu yağ, glikoz, diginin, digipurpuri, digitonin, asidler (palmitik, stearik, oleik, linoleik). Zehirlidir.
Özellilleri : Kardiotonik / kalbi güçlendirici, endirek diüretik / idrar söktürücü, arter basıncını yükseltici. Koroner dolaşımı düzenler; kalb yavaşlar, venöz basınç düşer, ödemler kaybolur.
Önerilen Hastalıklar : Kalb hastalıklarının tümü, miyokard yetersizliği ve sonuçlan, taşikardi, aritmi, oriküler fibrilasyon, konjestif kalb yetmezliği, ödem, üre miktannın azalması.
Kullanım Şekli ve dozu : 120 gram suya 0.40 gram ufalanmış yaprak konup kaynatılır. 2 saat demlendirildikten sonra süzülür. 2 eşit parçaya bölünür. 12 saat arayla içilir.
* 300 gram suya 0.40 gram ufalanmış yaprak konup 12 saat bekletilip süzülür. Eşit parçaya bölünür. 12 saat arayla içilir.
* Toz haline getirilmiş yaprağının 0.40 gramı 1miligram kristalize edilmiş Digitalin'dir.
Yan Tesirleri : Damartıkanıklığı, yüksek tansiyon, sinir hastalığı, tifo, Basedow hastalığı, beyin kanaması, anevrizması olanlara yasak.
ZAMBAK ( Iris germanica ) / Iridaceae
Diğer İsimleri : Süsen, Cehennemzambağı, Mezarhkzambağı, Eşeklâlesi,
Bilinen Bileşimi : İron, iridin, tanen, reçineler, şekerler, yağ.
Özellilleri :Ağızdan: Diüretik / idrar söktürücü, mukolitik / balgam söktürücü, kolagog / safra söktürücü. Yüksek doz emetik / kusturucu. Haricen: Vülnerer / yara iyileştirici.
Önerilen Hastalıklar : Baş ağrısı, kulak ağrısı, öksürük ve bronşit, safra düzensizlikleri.
Kullanım Şekli ve dozu : 4 bardak suya 40 gram konup kaynatılır. Günde 3 kere 1'er bardak içilir.
Öksürük için: 1kahve kaşığı dövülmüş kök balla karıştırılıp yenir. Günde 1kere.
Yaralar için: Tozu serpilir.